کاخ چهل ستون اصفهان
کاخ چهل ستون یکی از باغ های سلطنتی دوران صفویه در اصفهان است. این کاخ همه ساله تعداد زیادی گردشگر از اقصی نقاط ایران و جهان را به سمت خود می کشاند. این کاخ در شرق خیابان چهارباغ پایین، جنوب خیابان سپه و غرب میدان نقش جهان قرار دارد. برای دسترسی می‌توانید از وسایل نقلیه عمومی یا خودروی شخصی استفاده کنید. ایستگاه متروی میدان امام حسین تا کاخ چهل ستون فاصله زیادی ندارد. می‌توانید این مسیر را پیاده روی کنید.
دسترسی سریع به عناوین مقاله…
فهرست مطالب
معرفی چهل ستون
کاخ چهل ستون با نام باغ موزه چهل ستون نیز شناخته می‌شود. این باغ بخش کوچکی از باغ بزرگ جهان‌نما است که شاه عباس اول با احداث کوشکی در میان آن هسته نخستین کاخ چهلستون را ایجاد کرد. این میراث تاریخی از جمله مشهورترین و محبوب‌ترین جاهای دیدنی اصفهان محسوب می‌شود که با وجود آسیب‌های وارد شده، هنوز هم زیبایی‌های خیره‌کننده‌ای برای عرضه به دیدگان گردشگران و بازدیدکنندگان دارد.
باغ چهل ستون دارای شیب بسیار کمی است که به جاری شدن آب در جوی‌ها کمک می‌کند.
آب باغ در گذشته از شاخه‌ای از مادی «فدن» تامین و پس از طی مسافتی از انتهای باغ وارد میدان نقش جهان می‌شد. در حال حاضر، آب باغ از چاهی عمیق تامین می‌شود. پوشش گیاهی باغ چهلستون در حال حاضر عبارت است از درختان کاج ایرانی، نارون، افرای سیاه، چنار و عرعر. در باغچه‌های اطراف کاخ، گل‌هایی فصلی کاشته شده‌اند که در جنوب باغ در گلخانه پرورش داده می‌شوند. مساحت کاخ ۲۱۲۰ متر مربع و محل بنای عمارت یک متر از سطح باغ بلندتر است.
چرا کاخ چهل ستون نامیده شد؟
ایوان اصلی کاخ چهلستون دارای بیست ستون است. انعکاس ۲۰ ستون کاخ بر روی استخر روبروی عمارت روی هم رفته چهل ستون را تداعی می کند. از این رو چهل ستون نامیده شد.
تاریخچه عمارت چهل ستون
باغ چهلستون اصفهان، نمونه‌ای از یک باغ سلطنتی از دوره صفوی است. تا سال ۱۳۲۷ خورشیدی به‌دلیل کمبود اطلاعات، اظهارنظر درباره تاریخ بنای چهلستون مشکل بود. در همان سال، در جبهه تالار کاخ، اشعاری در دو کتیبه از زیر گچ به دست آمد که یکی کوتاه‌تر و بر زمینه صورتی‌رنگ، بنای تالار چهلستون را به شاه عباس دوم نسبت می‌داد و سال اتمام آن را ۱۰۵۷ هجری قمری تعیین می‌کرد. کتیبه دیگر که طولانی‌تر و خطوط آن گچ‌بری بر زمینه آبی‌رنگ است، از تعمیرات زمان شاه سلطان حسین حکایت دارد.
یکی از برنامه‌های شهری دوره شاه عباس اول، پس از انتخاب اصفهان بهعنوان پایتخت در سال ۱۰۰۷ هجری قمری، احداث خیابان زیبا و طویل چهارباغ و باغ‌های متعدد پیرامون آن بود. از جمله این باغ‌ها می‌توان به باغ خرگاه، باغ بلبل، باغ هشت بهشت، باغ فتح‌آباد، باغ کاج، باغ نسترن، باغ خلعت، باغ انگورستان اشاره کرد. پی‌درپی بودن باغ‌ها که یادآور مفهوم «باغ اندر باغ» است، از جمله اصول طرح‌اندازی شهر اصفهان محسوب می‌شد. امروزه به جز باغ هشت بهشت و باغ چهلستون، سایر باغ‌ها از بین رفته‌اند و تنها نامی از آن‌ها باقی است.
با انتخاب اصفهان بهعنوان پایتخت و گسترش شهر به طرف جنوب و احداث میدان نقش جهان، استقرار کاخ‌های شاهی به وسیله شیخ بهایی پایه‌ریزی شد و انتخاب فضای وسیع در دولت‌خانه، حکایت از ذوق و استعداد و خلاقیت شیخ بهایی، دانشمند بلندآوازه دوره صفوی داشت. شروع این مجموعه کاخ‌ها عالی‌قاپو بود و تا میدان اصلی و مرکزی چهارباغ عباسی ادامه داشت. در این محوطه بزرگ که چند کاخ سلطنتی نیز مستقر بود، عماراتی مانند تالار اشرف، جبه‌خانه، رکیب خانه، کشیک‌خانه، تالار طویله، کاخ هشت‌بهشت، توحید خانه و برخی عمارت‌های دیگر ساخته شد.
در میان باغ چهلستون، شاه‌عباس عمارتی به شکل کلاه‌فرنگی با اتاق‌های کوچک در اطراف آن ساخت که از آن بهعنوان هسته اولیه کاخ چهلستون یاد می‌شود. این باغ درباری برای پذیرایی از میهمانان دربار شاه در مراسم و جشن‌ها استفاده می‌شد.
پس از آن با شروع سلطنت شاه عباس دوم، هفتمین پادشاه صفوی، عمارت چهلستون توسعه داده شد و تالارها و ایوان‌هایی بر آن افزوده‌اند. از آن جمله می‌توان به تالار آینه، تالار هجده ستون، دو اتاق بزرگ شمالی و جنوبی تالار آینه، ایوان‌های طرفین سرسرای پادشاهی و حوض بزرگ مقابل تالار با کلیه تزیینات نقاشی، آیینه‌کاری و کاشی‌کاری دیوارها و سقف‌ها اشاره کرد. تالارهای وسیع کاخ در دوره شاه عباس دوم نیز محل بار عام و کاخ پذیرایی‌های رسمی بوده است. این کاخ در سال ۱۰۵۶ هجری قمری با حضور شاه عباس دوم و سفیران کشورهای خارجی افتتاح شد.
https://www.ghasreshirin.com/iran-tourism/isfahan/shaykh-bahai-hammam/
با توجه به ماده تاریخ‌هایی که بعضی از شعرای عصر صفویه در اشعارشان آورده‌اند و با مراجعه به کتب و متون مربوط به آن روزگار، سال اتمام کاخ چهلستون ۱۰۵۷ هجری در زمان سلطنت شاه عباس دوم بوده است. از جمله این شعرا صائب تبریزی، ملک الشعرای آن روزگار است که طی قصیده‌ای بلند بالا چهلستون را توصیف می‌کند و در آخر قصیده با مصراع «قبله‌گاه تاجداران باد دائم این مکان»، سال ۱۰۵۷ هجری را بیان کرده است.
در دوازدهمین سال سلطنت شاه سلطان حسین، کاخ چهلستون دچار حریق شد و سپس تعمیراتی در آن و به احتمال‌زیاد مطابق سابق به عمل آمد. بنابر اظهارنظر سیاحانی همچون فلاندن و کست در زمان پادشاهی محمدشاه قاجار و نیز مادام دیو لافوآ، در سال ۱۲۹۸ هجری قمری، باغ چهلستون به حالت اصلی خود باقی بود؛ اما از سال ۱۳۰۰ هجری قمری در زمان ظل السلطان، فرزند ناصرالدین شاه و والی اصفهان، خرابی بسیار در این عمارت به عمد راه یافت.
معماری کاخ چهلستون
معماری این کاخ ترکیبی از هنر معماری چینی، ایرانی و اروپایی است. بنا مشتمل بر یک ایوان اصلی به طول ۳۸ متر، عرض ۱۷ متر و ارتفاع ۱۴ متر است که آن را رو به شرق ساخته‌اند. ستون‌های این ایوان هشت‌ضلعی از جنس چوب چنار و کاج است. چهارستون وسط روی چهار شیرسنگی قرار دارد.
استخر کاخ علاوه بر زیبایی باعث لطافت هوا می‌شود. در چهار طرف این استخر مجسمه‌هایی قرار دارند که مربوط به عمارت چهل ستون نیستند و به هنگام تخریب قصر سرپوشیده به این محل منتقل شده‌اند. به نوشته برخی از مورخان، این عمارت در اواخر دوران صفوی دچار آتش‌سوزی مهیبی شد و قسمت‌هایی از آن در آتش سوخت.
تزیینات معماری در بنای کاخ چهلستون اصفهاناستخر کاخ چهلستون اصفهان نمای پشت کاخ چهلستون اصفهانکاشی‌کاری در کاخ چهلستون اصفهان
آثاری مانند سر در مسجد قطبیه و سردرهای زاویه درب کوشک و آثاری از مسجد درب جوباره و مسجد آقاسی نیز روی دیوارهای ضلع غربی و جنوبی باغ واقع شده‌اند.
ساختمان کاخ
ایوان کاخ چهل ستون مرکب از دو بخش است؛ یک بخش که بر ۱۸ ستون چوبی و رفیع استوار است و چهارستون وسط که روی چهار شیر سنگی قرار دارند. در گذشته از دهان این چهار شیر آب فواره می‌کرد و به حوض مرمری تالار می‌ریخت.
قسمت دیگر که کمی مرتفع‌تر است، سردر ورودی تالار را تشکیل می‌دهد و در بعضی منابع آن را تالار آیینه نامیده‌اند. این قسمت بر دو ستون قرار دارد و سراسر آن مزین به آیینه‌کاری وسیع و پرکاری است که در آن آیینه‌های ریز و خوش‌نقش بهصورت معرق در کنار آیینه‌های قدی و خشتی به کار رفته‌اند. سقف تالار از قاب‌های چوبی و به اشکال مختلف هندسی ساخته شده‌اند. تصویر قرینه حوض مرمرین وسط ایوان در تزیینات سقف مشاهده می‌شود. این قرینه‌سازی شباهت بسیاری با ایوان عالی قاپو دارد.
به طور کلی در عمارت تاریخی چهل ستون نقوش ترکیبی دیوارها و سقف تالار که در قالب‌های زیبای لچک و ترنج قرارگرفته‌اند و خطوط اصلی تقسیمات بنا که ترکیب زیبایی از نقاشی و کاشی‌کاری و سایر تزیینات متعدد و متنوع هستند، این اثر را بهصورت یکی از بهترین نمونه‌های معماری دوران صفویه تبدیل کرده است. در حال حاضر، عمارت چهلستون بهصورت باغ‌موزه‌ای فعالیت دارد که سالن مرکزی آن محل نمایش برخی از آثار هنری دوره‌های مختلف ایران است.
نقاشی‌های کاخ چهل ستون
تالار مرکزی کاخ که به مهمانان خارجی و شخصیت‌های کشورهای دیگر اختصاص داشت، حاوی نقاشی‌هایی است که وقایع تاریخی دوره‌های مختلف را بیان می‌کنند. این سالن باشکوه بر گنبدی منقوش استوار است و با لچکی‌های رنگارنگ و طرح‌های طلایی و شفاف، از شاهکارهای هنری آن عصر محسوب می‌شود.
نقاشی‌های موجود در تالار مرکزی کاخ که برخی از آن‌ها در عصر قاجار نقاشی شده‌اند، شرح پذیرایی شاه عباس اول و دوم و شاه طهماسب از امرای ترکستان و همایون هندی و نیز جنگ شاه اسماعیل اول با ازبکان است. دو تصویر دیگر که یکی روبهروی در ورودی تالار و دیگری مقابل آن است، جنگ چالدران در دوران شاه اسماعیل اول و جنگ کرنال در زمان نادر شاه افشار را به نمایش می‌گذارند.
این دو تصویر در اوایل عصر قاجاریه نقاشی شده‌اند. در دو طرف تالار ستون‌دار، اتاق‌هایی است که در حال حاضر برای نمایشگاه‌های فصلی مورداستفاده قرار می‌گیرند. این اتاق‌ها نیز شامل نقاشی‌هایی است که برخی از آن‌ها شاهکار مسلم نقاشی محسوب می‌شوند. بیشتر این نقاشی‌ها در زمان حکومت ظل‌السلطان زیر لایه‌ای از گچ پنهان‌شده بود که با کمک کارشناسان و متخصصان از زیر گچ بیرون آمده و مرمت شده‌اند.
در دو طرف سالن مرکزی عمارت چهلستون، تصاویری از سفرا و اروپایی‌هایی نقاشی شده است که در آن روزگار در اصفهان بوده‌اند. این تصاویر را دو نقاش هلندی با نام‌های آنژل و لوکار نقاشی کرده‌اند. همچنین تصویری از شاه عباس اول با تاج مخصوص و مینیاتورهای دیگری در اتاق گنجینه واقع شده است و تابلوهای بزرگ نقاشی از پادشاهان صفوی در تالار پادشاهی.
بهترین زمان بازدید از کاخ چهل ستون
بهار و به‌خصوص ماه اردیبهشت، بهترین زمان برای بازدید از کاخ چهل ستون است؛ چراکه علاوه بر لطافت هوا، باغ پیرامون آن طراوات خاصی دارد. البته عصرهای تابستان نیز به‌دلیل خنکی هوا، این مکان یکی از مقاصد پرطرفدار به شمار می‌آید. اگر قصد عکاسی دارید، به‌خاطر قرارگیری خورشید روبهروی کاخ، از ساعت ۹ تا ۱۱ می‌توانید عکس‌های خوبی بگیرید. همچنین در شب‌ها، چهلستون با نورپردازی جلوه‌ای متفاوت به خود می‌گیرد.
هتل های نزدیک به کاخ چهل ستون
هتل جمشید: هتل جمشید، ابتدای بازارچه‌ی حاج محمدعلی در بافت تاریخی شهر و در یکی از قدیمی‌ترین خیابان‌های اصفهان یعنی چهارباغ پایین واقع شده است؛ بلوار زیبایی که به ساحل زاینده رود و پل‌های تاریخی شهر می‌رسد.
هتل جمشید به آثار تاریخی مهم شهر مثل کاخ چهل ستون ، میدان نقش جهان، مدرسه‌ی چهارباغ،زاینده رود وسی و سه پل نزدیک است و دسترسی خوبی به ترمینال کاوه در شمال، صفحه در جنوب و ترمینال جی در شرق اصفهان دارد. هتل جمشید، نوساز است و در مقایسه با خدماتی که ارائه می‌دهد قیمت مناسبی دارد.
- آدرس: اصفهان، خیابان چهارباغ پایین، حدفاصل چهارراه تختی و دروازه‌دولت، بازارچه حاج محمدعلی
- این هتل ۲ ستاره و دارای ۲۳ اتاق است.
- امکانات هتل: لابی- آسانسور- صندوق امانات- نمازخانه- تاکسی سرویس- لاندری- اعلام حریق- اینترنت- پاورسوییچ- سرویس اتاق.
- رستوران: ظرفیت ۵۰ نفر
- پارکینگ: ظرفیت ۲۳ خودرو
- اینترنت در لابی: رایگان
- اینترنت در اتاق: دارد
هتل هشت بهشت: هتل هشت بهشت یک هتل کوچک یک ستاره اقتصادی در اصفهان است که ۱۲ اتاق دارد. این هتل امکاناتی مانند لابی، آسانسور، صندوق امانات، وای‌فای رایگان، پارکینگ رایگان و پذیرش ۲۴ ساعته دارد.
هتل هشت بهشت در مرکز شهر تاریخی و هنری اصفهان بنا شده ایت. بطوری که بیشتر مراکز تاریخی و فرهنگی در اطراف هتل و با فاصله‌ای نزدیک قرار گرفته‌اند. میدان نقش جهان که خود شامل مسجد امام، مسجد شیخ لطف الله، عمارت عالی قاپو و بازار قیصریه است، باغ موزه چهلستون، موزه‌های هنرهای معاصر و تاریخ طبیعی و همچنین کاخ زیبای هشت بهشت به فاصله کمتر از ۵۰۰ متر از هتل قرار دارند.
این هتل از سی و سه پل ۶ دقیقه با ماشین، تا کاخ عالی قاپو ۸ دقیقه پیاده و تا بازار شهر اصفهان ۱۳ دقیقه پیاده فاصله دارد.
- آدرس: اصفهان، چهارراه فلسطین، خیابان استانداری، بعداز خیابان فرشادی
- امکانات هتل: لابی- آسانسور – صندوق امانات- نمازخانه – تاکسی سرویس- لاندری – اعلام حریق – کافی نت – سرویس بهداشتی ایرانی – اینترنت.
- رستوران: دارد
- پارکینگ: ۵ خودرو
- اینترنت در لابی: رایگان
- اینترنت در اتاق: دارد
هتل سنتی اصفهان: هتل سنتی اصفهان ۴۰۰ سال قدمت دارد و از بناهای تاریخی عصر صفوی است. هتل در یک کوچه باغ قدیمی در قلب بافت تاریخی شهر و نزدیک به مراکز تجاری و خرید شهر قرار دارد.
با اقامت در این هتل احساس می‌کنید که به یک موزه پا گذاشته‌اید. اتاق‌های هتل، درست مثل خانه‌های قدیمی اصفهان، حیاط بزرگی دارند که در میان آن، حوض و فواره‌های آبنما قرار گرفته است.
نزدیکی هتل به خیابان چهار باغ و میدان نقش جهان و سایر نقاط توریستی و تاریخی شهر، به جذابیت هتل، افزوده است. هتل سنتی اصفهان با محیطی آرام و اصیل و مجهز به وسایل مدرن، تجربه اقامت در خانه‌های قدیمی ایرانی و آشنایی با آداب و رسوم گذشتگان را برای مسافران این شهر تاریخی، تداعی می‌کند.
اصفهان یکی از شهرهای بزرگ و تاریخی ایران است. بناهای تاریخی متعددی در اصفهان وجود دارد که شماری از آن‌ها به عنوان میراث تاریخی در یونسکو به ثبت رسیده‌اند. این شهر به داشتن معماری زیبای ایرانی، پل‌های سرپوشیده، مسجدها و مناره‌های منحصربه‌فردش نام‌آور است. دیگر بناهای تاریخی اصفهان عبارتند از:
- میدان نقش جهان
- عمارت عالی قاپو
- مسجد جامع اصفهان
- بازار قیصریه
- پل خواجو
- مسجد شیخ لطف الله
- قبرستان تخت فولاد
- حمام شیخ بهایی
- کلیسای بیت اللحم
- کلیسای وانک
- عصارخانه شاهی
- کاخ هشت بهشت
- آتشکده اصفهان
- مدرسه چهارباغ
- مدرسه حکیم
- منار جنبان
- آرامگاه صائب تبریزی
- خانه تاریخی دهدشتی
- پل جی
- خانه تاریخی زهتاب
- قلعه سارویه
- خانه مشیرالملک
- موزه هلال احمر
- موزه تاریخ طبیعی اصفهان
- خانه جواهری
- پارک کوهستانی صفه
